Nguồn nhân lực là gì? Thế nào là nguồn nhân lực chất lượng cao? Thực trạng nguồn nhân lực chất lượng cao ở Việt Nam hiện nay và giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực? Tất cả sẽ được giải đáp ở bài viết dưới đây.
1. Nguồn nhân lực là gì?
Nguồn nhân lực là lực lượng lao động, đội ngũ nhân viên, đội ngũ công nhân của một tổ chức, doanh nghiệp, hay công ty hoạt động trong bất kỳ lĩnh vực nào của xã hội, của nền kinh tế.
Có một thực tế là phần đông doanh nghiệp vừa và nhỏ không có quỹ để chi cho hoạt động đào tạo. Nếu có, chỉ 1 số người được doanh nghiệp “thử thách” qua thời gian công tác nhất định. Họ nhận thấy số nhân viên này có phẩm chất, có năng lực thì mới chịu “chi tiền” cho nhân viên tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn do các trung tâm, các Viện chuyên về lĩnh vực này thực hiện…
2. Nguồn nhân lực chất lượng cao là gì?
Trên cơ sở này, có thể nói nguồn nhân lực chất lượng cao chủ yếu do cá nhân có nhận thức đúng đắn, có quá trình ham học hỏi và nỗ lực không ngừng. Sự tiếp sức hay tạo điều kiện từ doanh nghiệp thường mang tính thúc đẩy, cổ vũ.
Nguồn nhân lực chất lượng cao chỉ chung cho các đối tượng lao động làm thông thạo với bất kỳ một nghề nào đó, và việc họ thành thạo đó khiến họ trở thành một lao động giỏi và có kỹ năng chuyên môn tốt trong nghề của mình.
Để đánh giá được nguồn lao động chất lượng cao thường dựa vào các yếu tố sau:
- Năng lực tư duy sáng tạo của người đó trong thực tiễn và mang lại được hiệu quả như thế nào cho công việc và cho xã hội;
- Năng lực sáng nghiệp, và có khả năng tự khởi nghiệp để tự tạo việc làm cho bản thân trong thị trường lao động đầy cạnh tranh về việc làm và nghề nghiệp như hiện nay.
Xem ngay: Thực trạng chất lượng nguồn nhân lực việt nam so với các nước trong khu vực
3. Vai trò của nguồn nhân lực chất lượng cao
Ở góc độ vĩ mô, nguồn nhân lực chất lượng cao là nguồn lực chính quyết định quá trình tăng trưởng và phát triển kinh tế – xã hội. Ở góc độ doanh nghiệp vừa và nhỏ, nhân lực chất lượng cao là yếu tố trung tâm thúc đẩy hoạt động sản xuất của doanh nghiệp suông sẻ, hiệu quả.
Diễn đạt cách khác: Một người biết việc và làm được việc như “đầu kéo” để cỗ máy hoạt động nhịp nhàng và tiến về phía trước. Có điều thực tế ở doanh nghiệp nhỏ, nhân lực chất lượng cao rất hiếm và rất quý. Cản trở dễ thấy nhất chính là THÁI ĐỘ của người lao động.
Trên tinh thần “Tiền nào của nấy” họ thường không nỗ lực làm việc hết mình, không học hỏi hay sáng tạo mà ông chủ chỉ đâu làm đó, làm cho xong kiểu “Đước chăng hay chớ”. Đó là chưa kể đến Cái Tôi quá sắc nhọn, ai nói gì mà nghe không lọt lỗ tai là giận dữ, phản ứng gay gắt, giao cho việc mới thì đùn đẩy, chối bỏ, góp ý để tốt hơn thì tự ái, thái độ công thần – kiểu không có mình thì doanh nghiệp bé xiu xíu này chết chắc vì không thuê được ai? v.v.
Trình độ chuyên môn thì có thể đào tạo hoặc “trăm hay không bằng tay quen”, làm nhiều – va chạm, cọ sát nhiều tức khắc sẽ khá lên. Thế nhưng THÁI ĐỘ thì không thể ra lệnh hay bắt ép mà được. Họ chưa nhận thức rằng: Việc nhỏ phải làm Tốt thì mới làm việc Lớn. Doanh nghiệp nhỏ với nhân sự hạn chế, áp lực vừa phải, sự cạnh tranh tương đối, khách hàng không quá khó tính như xã hội thu nhỏ với đủ hình thái hỉ, nộ, ái, ố…
Đây chính là môi trường thuận lợi để người lao động học việc, rèn luyện, nâng cao năng lực mà không mất TIỀN học phí? Tất cả kỹ năng, ứng xử, nguồn khách hàng, các mối quan hệ xã hội thuộc về cá nhân người lao động – Đó là “điểm cộng” cho chính họ.
Đề xuất: Giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong doanh nghiệp
4. Thực trạng nguồn nhân lực chất lượng cao Việt Nam
Trong bối cảnh các doanh nghiệp “khát” nguồn nhân lực chất lượng cao, người lao động chủ động trang bị cho bản thân nhiều điểm cộng là vấn đề “cốt lõi”. Sự linh hoạt, năng động của cá nhân mang yếu tố quyết định. Bất kỳ ai cũng có thể tham gia các khóa học về phát triển nguồn nhân lực từ những Viện nghiên cứu khoa học và ứng dụng chuyên về lĩnh vực này.
Điển hình có thể kể đến “Viện Nghiên cứu Phát triển nguồn lực Việt – gọi tắt là IRDM là một tổ chức tổ chức khoa học công nghệ phi lợi nhuận, gánh trên vai sứ mạng nâng đỡ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng mọi yêu cầu của các nhà tuyển dụng thời 4.0. “Lý thuyết” đi đôi với “thực hành”, “thử nghiệm” và “chỉnh sửa” liên tục, bạn sẽ bất ngờ khi khám phá năng lực của bản thân.
Như đã nói ở trên “Tiền nào của nấy” – Khi bạn đủ cứng cáp, đủ mạnh mẽ, bạn hoàn Tự do và có Quyền đưa ra sự chọn lựa cho riêng mình. Không ai buộc bạn quanh quẩn trong ao tù nước đọng nếu ý chí, khát vọng, khả năng của bạn có thể vẫy vùng ở biển lớn.
Đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ, tiết kiệm tối thiểu chi phí cho nhân lực là mục tiêu “sống còn” nên chủ doanh nghiệp thường họ người không cần quá xuất sắc trong một lĩnh vực cụ thể nào đó mà coi trọng hơn hơn là sự đa năng của ứng viên, làm được nhiều việc ở mức độ chấp nhận được trên tinh thần “Tiền nào của đó”. Để đáp ứng nhu cầu đất nước đang phát triển, rất cần nguồn nhân lực chất lượng cao, sẵn sàng học hỏi và thử thách bản thân ở những mục tiêu cao hơn.
